1. Ryszard Orzechowski — „Gryżyński Park Krajobrazowy” — w swym referacie poinformował nas, że jest to najmniejszy park krajobrazowy w województwie lubuskim i jeden z najmniejszych parków w kraju. Ma on na celu ochronę walorów krajobrazowych i przyrodniczych rynny polodowcowej oraz znajdujących się w niej stawów, jezior i doliny rzeki Gryżynki. Występują tu jeziora polodowcowe, stawy hodowlane, źródła zboczowe, torfowiska niskie i pstrągowa rzeka Gryżynka o długości około 15 km, są też wały ozowe i obszary wytopiskowe. 86,6% powierzchni parku zajmują lasy. Na obszarze parku żyje wiele ciekawych zwierząt i roślin chronionych. Jeśli chodzi o ważki pracownicy parku stwierdzili dotąd 41 gatunków.
2. Paweł Buczyński — „Ważki (Odonata) wód antroponenicznych Polski środkowo-wschodniej: podsumowanie 20 lat badań” — Autor przedstawił główne powody, dla których zajął się tym problemem, była to troska i naukowa ciekawość. Troskę powodowało zanikanie i degradacja wód naturalnych. Z drugiej strony pojawiły się wody antropogeniczne: wyrobiska, stawy rybne, kanały i torfianki zastępujące zanikające jeziorka wśród torfowisk. Pierwsze opracowania dotyczące wtórnych siedlisk dla ważek ukazały się dopiero w latach 70. XX w., a wiedza ta jest dotąd ciągle niewystarczająca. Celem badań powinna być kompleksowa analiza występowania ważek w wodach antropogenicznych zwartych obszarów, jak i weryfikacja hipotez badawczych utrzymujących, że ważki tworzą zgrupowania podobne do tych w wodach naturalnych, że zbiorniki antropogeniczne powodują ekspansję ważek na nowe obszary, a nawet mogą stać się ważniejsze dla poszczególnych gatunków niż zbiorniki naturalne. Autor przedstawił zakres prac, metody badań i zebrane materiały. Prace prowadził na obszarze od Bugu na północy do Roztocza na południu i od Wisły na zachodzie do granicy Polski na wschodzie. Badaniami objął 370 stanowisk antropogenicznych i 637 stanowisk naturalnych. Przeprowadził analizę z jakich środowisk naturalnych ważki przesiedlają się do jakich wód antropogenicznych, oraz które gatunki robią to najchętniej. Przedstawił też najważniejsze wnioski nasuwające się po tej analizie.
3. Julia Dobrzańska i Tomasz Karasek — „Fauna ważek ogrodów wilanowskich — badania i edukacja” — Najpierw Julia Dobrzańska zapoznała nas z historią i położeniem ogrodów. Przedstawiła ich różnorodność siedliskową od niemal nieprzekształconych części dawnego starorzecza Wisły po ogrody barokowe w pobliżu Pałacu Wilanowskiego. Następnie przedstawiła kierunki i zakres edukacji prowadzonej w Wilanowie. Organizowane są spotkania z przyrodą dla dzieci i całych rodzin, gdzie edukacja traktowana jest jako rodzaj przygody. Spotkania z ważkami polegają na samodzielnym odłowie imagines w siatki entomologiczne i zapoznawaniu się z odłowionymi gatunkami.
Następnie Tomasz Karasek zapoznał nas z różnorodnymi środowiskami występującymi w Ogrodach Wilanowskich i charakterystycznymi dla nich zespołami ważek. Opowiedział o metodach prowadzenia badań i rejestrowania wyników.
4. Maciej Górka — „El Salvador — ważki i ludzie” — zapoznał nas ze służbowym celem swej podróży, z napotkanymi ludźmi, widzianymi krajobrazami Salwadoru i zarejestrowanymi tam ważkami. Nie jest to kraj dla wędrujących turystów bezpieczny, mimo to odwiedził kilka wybranych zbiorników wodnych w asyście salwadorskich współpracowników. Pokazał nam zdjęcia ważek wykonane podczas pobytu w Salwadorze — ważek, które choć tam pospolite, były bardzo efektowne, barwne i atrakcyjne.
5. Weronika Hirszman, Rafał Bernard — „Poatlasowe dane o rozmieszczeniu gatunków ważek specjalnej troski w Polsce — podsumowanie” — Rafał Bernard poinformował nas, o zmianach, jakie nastąpić muszą w przedstawianiu zasięgów występowania wielu gatunków ważek. Jedne ważki poszerzyły zajmowane obszary, inne natomiast (jak np. Coenagrion lunulatum i Sympetrum depressiusculum) wycofały się z dotychczas zajmowanych rejonów. Pod uwagę brane były dane pochodzące z 49 publikacji z lat 2010-2015, a więc w okresie po wydaniu „Atlasu rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce”. Zmian (wśród ważek specjalnej troski) nie zarejestrowano tylko w zasięgu występowania Aeshna caerulea i Somatochlora alpestris, większe zmiany nastąpiły w zasięgach Coenagrion armatum, Nehalennia speciosa, Cordulegaster boltonii, Coenagrion ornatum, Leucorrhinia albifrons, Leucorrhinia pectoralis i Sympecma paedisca.
W dyskusji postanowiono, iż opublikowane zostaną w czasopiśmie „Odonatrix” możliwie wszystkie dane, nie w formie artykułów, na które trudno liczyć od wszystkich obserwatorów — lecz w formie komunikatów, których zasady należy opracować w najbliższym czasie.
6. Grzegorz Tończyk, Dorota Gusta — „Nehalennia speciosa (Charpentier, 1840) w okolicach Łodzi” — Stan rozpoznania obszaru województwa łódzkiego po 1990 roku ogromnie wzrósł. W pierwszej połowie XX wieku zbadano 10 kwadratów UTM, od 1959 do 1990 roku rozpoznane były 23 kwadraty. Badania współczesne objęły 176 kwadratów, co stanowi 78,9% całego obszaru. Stwierdzono 62 gatunki. Do niedawna znane było tylko jedno stanowisko N. speciosa z Przedborza, położone na samej południowo wschodniej granicy województwa. Wydawało się, że powinno ich być więcej, zwłaszcza, że stwierdzono występowanie w woj. mazowieckim, świętokrzyskim, śląskim i opolskim. Tak też się stało i obecnie znamy 13 torfowisk w Lesie Karolewskim koło Pabianic, a na dwóch z nich stwierdzono Nehalennia speciosa. Ponadto od 1990 roku na torfowiskach Lasu Karolewskiego stwierdzono 32 gatunki ważek.
7. Alicja Miszta — „Inwentaryzacja a waloryzacja odonatocenoz — rozważania na przykładzie rezerwatu Jeleniak–Mikuliny i Katowickiego Parku Leśnego” — Rezerwat Jeleniak–Mikuliny stanowią dwa płytkie, zarastające stawy, położone w niecce międzywydmowej i znajdujące się w ich pobliżu torfowiska. Katowicki Park Leśny obejmuje tereny miejskie, parkowe oraz leśne. Autorka pokazała zmiany zachodzące na omawianych obszarach dokumentując je mapami od XIX wieku do dziś, następnie dokonała porównania występujących tam gatunków w okresie od 2002 do 2014 roku oraz przeprowadziła analizę bioróżnorodności.
8. Bogusława Jankowska — „Diaporama — wspomnienia z sympozjum w Dubiecku” — jak zwykle zdjęcia własne i zebrane od uczestniczących w sympozjum Kolegów Bogusia ułożyła we wspaniały reportaż uzupełniony doskonałą muzyką. Pozostaje mieć nadzieję, że podobnie postąpi ze zdjęciami zrobionymi w tym roku.
9. Maciej Górka — „Siedliska ważek okolic Trestna” — kluczowym hitem tego referatu było odkrycie stanowiska żagnicy zielonej Aeshna viridis na niewielkich starych gliniankach z osoką aloesowatą w miejscowości Trestno położonej tuż przy wschodniej granicy Wrocławia. Tu 23 i 30 lipca 2013 r. Maciej Górka znalazł wylinkę i obserwował dorosłe osobniki Aeshna viridis. Obserwacje robił też 3 sierpnia 2014 r. W 2015 roku 17 i 21 lipca Michał Wolny i Piotr Zabłocki przeprowadzili podobne obserwacje. Świadczy to wszystko o stabilności tego stanowiska. Poza tym przedstawił nam wszystkie gatunki zarejestrowane na gliniankach w Trestnie, spośród których jedne miały tu swe miejsce rozrodu, inne (związane z dolinami rzecznymi) były „gośćmi” znad Odry i Oławy.
|