X Sympozjum Odonatologiczne
Izabelin, 28–30 czerwca 2013 r.

relacja Ewy Miłaczewskiej opatrzona zdjęciami autorki, Michała Brodackiego, Pawła Buczyńskiego, Bogusława Daraża , Emilii Grzędzickiej i Jakuba  Liberskiego.




X Sympozjum Sekcji Odonatologicznej P.T. Entomologicznego nie miało charakteru jubileuszowego, głównie dlatego, że już w przeszłości zaistniały wątpliwości, co jest właściwym sympozjum, a co warsztatami. Niezwykłość tego spotkania polegała jednak na tym, że odbywało się ono w tym samym miejscu, co spotkanie pierwsze — czyli w Kampinoskim Parku Narodowym. Pierwsze odbyło się w nieistniejącej już Stacji Terenowej Uniwersytetu Łódzkiego w Bromierzyku, gdzie w kwietniu 1998 roku zawiązała się, bardzo wówczas nieliczna, Sekcja Odonatologiczna.

27 czerwca, w czwartek, pod wieczór przyjechało już sporo osób. Po zakwaterowaniu w miejscowym hotelu spotkaliśmy się przy kolacji w barze „Kampinówka”, gdzie do późnego wieczora cieszyliśmy się ze spotkania.

28 czerwca w piątek, po śniadaniu, zebraliśmy się w Centrum Edukacji, gdzie Dyrektor Kampinoskiego Parku Narodowego mgr inż. Jerzy Misiak oraz Przewodniczący Sekcji Odonatologicznej PTE dr Grzegorz Tończyk otworzyli konferencję. Następnie pracownicy Parku zapoznali nas pokrótce ze stanem rozpoznania i metodami ochrony przyrody na tym obszarze.

 
 
 
Konferencję w Centrum Edukacji otwiera Dyrektor KPN mgr inż. Jerzy Misiak. Obecni są również Z-ca Dyrektora KPN ds. Nauki, Edukacji i Udostępniania Parku — mgr inż. Małgorzata Mickiewicz i mgr inż. Łukasz Tyburski.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Mgr inż. Łukasz Tyburski wygłasza referat „Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego”, przedstawiając w nim różnorodność terenu o powierzchni ok. 40 x 18 km oraz bogactwo występujących tu gatunków fauny i flory. Jest to drugi, co do wielkości park narodowy w Polsce i stale się powiększa poprzez wykup ziemi głównie z rąk prywatnych.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

 
Dawid Marczak zapoznał nas ze stanem rozpoznania odonatologicznego w referacie „Stan poznania ważek Kampinoskiego Parku Narodowego”. Dowiedzieliśmy się, że na terenie KPN zarejestrowano dotychczas 46 gatunków ważek, w tym dwa — Coenagrion armatum i Sympetrum fonscolombii widziano tylko raz.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Zasłuchani od lewej Marietta Szubert, Paweł Szubert i Piotr Mikołajczuk.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

 
W przerwie na kawę rozmowy w kuluarach — na pierwszym planie Jakub Liberski z Danutą Pepłowską-Marczak i Edytą Buczyńską, w głębi Michał Brodacki.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Tyłem do nas Ewa Miłaczewska i Grzegorz Tończyk, w głębi Bogusław Daraż rozmawia z Michałem Brodackim, Bogusława Jankowska i Alicja Miszta zadają pytania Dawidowi Marczakowi, a za nimi Łukasz Lis zajęty lekturą.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

Po przerwie na kawę i zwiedzanie ekspozycji stałej Kampinoskiego Parku Narodowego wysłuchaliśmy referaty przygotowane przez Kolegów Członków Sekcji Odonatologicznej PT Entomologicznego.

 
 
Paweł Buczyński i Edyta Buczyńska przygotowali referat „Zbiorniki retencyjne na Polesiu Zachodnim jako ostoja cennych, jeziornych zgrupowań ważek”.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Bogusław Daraż)
Emilia Grzędzicka pokazała zdjęcia i opowiedziała o swoich pracach „Od Płaskowyżu Suchedniowskiego po Góry Świętokrzyskie — fotorelacja z inwentaryzacji ważek w latach 2012–2013”.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

 
Jakub Liberski zapoznał nas z możliwościami „Wykorzystania zapisu śladu GPS w terenie, na przykładzie smartfonu”. Metoda ta pozwala na dokładne odtworzenie na mapach satelitarnych trasy, którą przeszliśmy w terenie i precyzyjne odnotowanie lokalizacji rozmieszczenia obserwowanych gatunków.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Nasz „Złoty Budda” — Prezes Sekcji Odonatologicznej PTE Grzegorz Tończyk wygląda na zadowolonego.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

O godzinie 1300 wsiadamy w samochody i ruszamy w teren, aby zapoznać się z krajobrazami puszczańskimi. Zwykle staramy się połączyć nasze zainteresowania przyrodnicze ze zwiedzaniem jakiegoś pomnika historii. Tak więc mając na sobie jeszcze czyste ubrania kierujemy się najpierw do Palmir, aby odwiedzić Muzeum i Cmentarz Mauzoleum.

 
 
Nowe Muzeum w Palmirach, którego budowa została sfinansowana ze środków miejskich, unijnych i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Jest to surowy budynek z betonu i stalowych płyt gęsto pokrytych przestrzelinami. Placówkę otwarto 31 marca 2011.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)
Skupieni w mrocznym wnętrzu Muzeum słuchamy nazwisk rozstrzelanych w okolicy i pochowanych na tutejszym cmentarzu osób.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

 
Światło dzienne wprowadzone jest do muzeum jedynie kilkoma świetlikami oświetlającymi żywe brzozy.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Brama cmentarna. W głębi trzy krzyże o wydłużonych bocznych ramionach, symbolizujące postacie rozstrzelanych.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

 
Pochowanych jest tu ponad 2 tysiące osób, w przeważającej liczbie niezidentyfikowanych.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)
Grób Janusza Kusocińskiego, wybitnego lekkoatlety, polskiego olimpijczyka.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

Z Muzeum ruszamy w kierunku zachodnim pieszo na Długie Bagno. Jest to malownicze, jedyne zachowane na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego torfowisko wysokie.

 
 
Emilia Grzędzicka rozmawia z Katarzyną Krakowską — a za chwilę ruszamy.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Tablica informacyjna przy szlaku na Długie Bagno.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Michał Brodacki)

 
I już Długie Bagno. Dziś wieje lekki wietrzyk, ważek prawie nie ma — wrócimy tu jutro.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Bogusia Jankowska i Boguś Daraż fotografują wspólnie jakiś ciekawy obiekt.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Michał Brodacki)

 
Roślinność północnego okrajka — dziś bagno oglądamy wszyscy, jutro na badania wróci tu tylko jedna grupa.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Na pierwszym planie powierzchnia porośnięta Chamaedaphne calyculata, rośliną z rodziny wrzosowatych, bardzo rzadkim reliktem polodowcowym. Przez Polskę przebiega południowa granica jej zasięgu, najdalej na południe wysunięte są jej dwa stanowiska w Kampinoskim Parku Narodowym.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

Wracamy do samochodów, aby przemieścić się nad Wisłę w okolice Łomnej.

 
 
Wysiadamy z samochodów i ochoczo ruszamy w dół z wału w kierunku zarośli.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Michał Brodacki)
Po przejściu przez wał okazuje się, że droga do wiedzy jest trudna i błotnista. Po jej przekroczeniu nic już nie jest takie jak dawniej.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

 
Za to dalej jest pięknie, a Królowa Polskich Rzek pozwala nam częściowo usunąć ślady niedawnych przejść.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Kawałek w górę rzeki znowu krzaki i błoto.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

 
Prezes czesze trzciny w poszukiwaniu wylinek. W efekcie ma wylinki Gomphus flavipes i Ophiogomphus cecilia.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)
Na czele grupy Grzegorz Horabik, za nim studentki z Łodzi Dominika Kowalewczany i Anna Ostalska pod opieką Michała Brodackiego i Łukasza Lisa.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

 
Kuba szuka wylinek na wierzbowych zaroślach.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Michał Brodacki)
Znad Wisły wracamy przez łąki. Tu ważek jest więcej — są piękne i, jak widać, nieco niepokojące.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Michał Brodacki)
 

29 czerwca w sobotę, po śniadaniu, dzielimy się na grupy. Czeka nas pracowity dzień. Jedna grupa wraca na Długie Bagno, przede wszystkim aby liczyć populację Nehalennia speciosa, a wcześniej na Mokrych Łąkach i Motylowch Łąkach zarejestrować „wszystko co się rusza”. Druga grupa rusza daleko na zachód, by rejestrować obecność ważek nad torfianką w okolicy Nart, przy Kanale Olszowieckim, przy Dębie Św. Teresy i nad Kanałem Łasica. Trzecia grupa wybiera się na ponad stukilometrową wyprawę po centralnej części Puszczy.

 
 
Radosne miny dziewcząt przed wyruszeniem w teren.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Danusia Pepłowska-Marczak chyba wie, co nas czeka, Kuba Szymański jeszcze pełen optymizmu.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)

       
Obserwacje prowadzone przez grupę Pawła Buczyńskiego pod opieką Łukasza Tyburskiego z KPN
 
 
Mokre Łąki duży zbiornik koło Truskawia. Zbiornik silnie zeutrofizowany.

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Motylowe Łąki koło Truskawia — nie zawsze jest tu tak mokro, jak w tym roku.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
 
Długie Bagno, tu widzimy jego południową część.
Zasadniczym zadaniem jest policzenie populacji Nehalennia speciosa. Paweł Buczyński (w woderach) i Alicja Miszta (bez woderów) wkraczają na teren bagna. Pozostała część ekipy liczy ważki na okrajku.

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
 
 
Obserwacje prowadzone przez grupę Grzegorza Tończyka pod opieką Danuty Pepłowskiej-Marczak z KPN
 
 
Torfianki w Nartach — obszar ochrony ścisłej „Nart”.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Emilia Grzędzicka)
Kanał Olszowiecki koło miejscowości Piekło.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Bogusław Daraż)
 
Kanał Łasica, okolice starego mostku.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Emilia Grzędzicka)


Ponadto:

Okolice dębu Św. Teresy.
Zabagniona droga i łączka przed kanałem Łasica.
 
 
Obserwacje prowadzone przez grupę Jakuba Liberskiego pod opieką Dawida Marczaka z KPN
tekst przygotował Jakub Liberski
 
 
Pierwsze stanowisko, które odwiedziliśmy to mały staw koło miejscowości Truskaw (ciekawy z tego względu, że to stanowisko kreślinka nizinnego (Graphoderus bilineatus).
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
Następny punkt wycieczki to Ławski Mostek na Kanale Zaborowskim.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
 
 
Stamtąd pojechaliśmy w inny punkt Kanału Zaborowskiego w rejonie Roztoki (w pobliżu mostu — droga 579).
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
Następny punkt to Józefów z kompleksem stawów (potorfia) z rewelacyjnym sucharem brzozowym.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
 
 
Następnie odwiedziliśmy Kanał Łasica w rejonie mostu między Zamościem a Górkami.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
Kolejny punkt wycieczki to Wisła wraz ze starorzeczem w okolicach Starych Gniewniewic. Tym razem — inaczej niż w dniu poprzednim — nie obserwowaliśmy piaszczystego brzegu Wisły, lecz łąki wykorzystywane jako pastwiska, które dochodziły do samego brzegu rzeki.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
 
Ostatnim punktem naszej „wyprawy” były kompleks wydm śródlądowych zwanych Grochalskimi Piachami.

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Jakub Liberski)
 

Po powrocie miny nie są już takie dziarskie... Ale po kąpieli i krótkim odpoczynku wybieramy się na kolację do restauracji „Złota Chochla” położonej około kilometra od naszego hotelu.

 
 
Dziewczęta po powrocie z terenu.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
Maszerujemy do „Złotej Chochli”, a tam już na nas czeka urocza Gospodyni naszego Sympozjum Danusia Pepłowska-Marczak.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

 
Przy grochówce, chlebku ze szmaluszkiem, wszelakich mięsiwach grilowanych i surówkach zapominamy o trudach terenu.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
A przy piwie tyskim siedzimy do późnego wieczora.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)

30 czerwca niedziela. Pora na podsumowanie naszych prac w terenie i omówienie spraw organizacyjnych. Podliczamy zarejestrowane gatunki ważek — wychodzi nam 35 gatunków, w tym jeden — Erythromma viridulum — dla Kampinoskiego Parku Narodowego zupełnie nowy.

Oglądamy jeszcze wspaniałe diaporamy Bogusławy Jankowskiej z doskonale dobraną, wspaniałą muzyką. Są wśród tych zdjęć również prace kolegów Bogusi ze Śląskiego Oddziału Związku Fotografów Przyrody. Wspaniałe pokazy doskonale przygotowane przez naszą Koleżankę.

Trzeba jeszcze dokonać wyboru nowego Zarządu Sekcji. Poprzez aklamację, za zgodą obu kandydatów Przewodniczącym na następną kadencję zostaje Grzegorz Tończyk, a Sekretarzem Jacek Wendzonka. Następnie cieszymy się z propozycji Bogusława Daraża, by następne Sympozjum odbyło się w Dubiecku nad Sanem.

 
 
Ważki zarejestrowane w Kampinoskim Parku Narodowym
(34 gatunki)
skrupulatnie spisane przez Emilię Grzędzicką

kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
 
Zygoptera

Calopteryx splendens
Calopteryx virgo
Lestes dryas
Lestes sponsa
Lestes virens
Ischnura elegans
Enallagma cyathigerum
Coenagrion pulchellum
Coenagrion puella
Erythromma najas
Erythromma viridulumpierwsze stwierdzenie w KPN
Nehalennia speciosagatunek chroniony
Platycnemis pennipes
 
Anisoptera

Aeshna affinisważka południowa
Aeshna grandis
Aeshna cyanea
Aeshna juncea
Anax imperator
Anax parthenope
Gomphus flavipesgatunek chroniony
Ophiogomphus ceciliagatunek chroniony
Cordulia aenea
Somatochlora metallica
Somatochlora flavomaculata
Libellula quadrimaculata
Libellula depressa
Libellula fulvanowe stanowisko
Orthetrum albistylumważka południowa
Orthetrum cancellatum
Leucorrhinia rubicunda
Leucorrhinia pectoralisgatunek chroniony
Sympetrum danae
Sympetrum sanguineum
Sympetrum flaveolum
 
 

I już koniec. Pozostaje, zanim się rozjedziemy, zrobić pamiątkowe zdjęcie grupowe. Już kompletu uczestników nie ma, wyjechała Kasia Krakowska, spieszmy się więc.

 
Na zdjęciu od lewej:
Stoją: Łukasz Lis, Edyta Buczyńska, Joanna Siekierzyńska, Grzegorz Wierzbieniec, Adam Tarkowski, Bogusław Daraż, Jakub Szymański, Bogusława Jankowska, Emilia Grzędzicka, Grzegorz Horabik, Ewa Miłaczewska, Alicja Miszta, Paweł Buczyński, Piotr Mikołajczuk i Michał Brodacki.
Siedzą wyżej: Marietta Szubert, Paweł Szubert, Anna Rychła, Jakub Liberski.
Siedzą niżej: Dominika Kowalewczany, Grzegorz Tończyk, Anna Ostalska, Dawid Marczak.
W pozycji horyzontalnej: Jacek Wendzonka.

(foto Bogusław Daraż)
 
 
 
I już tylko uśmiechy i podziękowania — w naszym imieniu ze strony Prezesa.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Paweł Buczyński)
A ze strony Gospodarzy — uśmiech Dawida Marczaka.
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
(foto Ewa Miłaczewska)