Jak co roku drogi ważkologów z różnych zakątków Polski zbiegły się w jednym szczególnym terminie i miejscu. Tym razem był to pierwszy weekend lipca i Nadwarciański Park Krajobrazowy. „Gdzie my, tam ważki” — dlatego na sympozja zwykle wybierane są obszary nie do końca jeszcze poznane pod względem fauny tej grupy owadów, które warto odwiedzić w celu zapełnienia białych plam na mapach rozmieszczenia krajowych gatunków i poszerzania naszej wiedzy. Jak zwykle poza wspólnymi wypadami w teren, było miejsce także na sesję referatową oraz nowość — forum, na którym mogliśmy przedyskutować i ukierunkować wspólne pomysły. Ta krótka relacja stanowi zapis najważniejszych wydarzeń tamtych dni, jakie wpisały się w toczącą się nieprzerwanie historię działalności Sekcji Odonatologicznej PTEnt.

Głównym organizatorem Sympozjum A.D. 2012 był Jacek Wendzonka. W czwartkowe popołudnie czekał na nas słoneczny dworek w Lądzie nad Wartą, gdzie mieści się siedziba Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego oraz ubłocony samochód Jacka, który już zawczasu wybadał okoliczny teren. Zebrało się 21 uczestników spotkania — poza stałą gwardią dojechało również kilka nowych osób.

W piątek 6 lipca od razu przystąpiliśmy do praktycznej części. Odwiedziliśmy starorzecze Warty w Białobrzegu — bardzo urokliwe miejsce, z szerokim pasem przybrzeżnej roślinności oraz gęsto pokrywającymi lustro wody grzybieniami białymi. Poszukiwaniom ważek — podobnie jak później w kilku miejscach — wtórował monotonny głos kumaka nizinnego. Zbiorowe obserwacje zaowocowały listą 30–tu gatunków na czele z lecichą białoznaczną, żagwią rudą i żagnicą wielką, dwoma gatunkami oczobarwnic, szklarką zieloną, miedziopiersią metaliczną, szablakami, łątkami i wieloma innymi. Zwróciliśmy uwagę, że pierwszy z wymienionych gatunków — ciepłolubny gość z południa — trzyma się tylko wysychającej części starorzecza, rzadko bowiem bywa spotykany w podobnych środowiskach. Przejazd kawałek dalej ku wartko już płynącej rzece Warcie (na wysokości Białych Gór) zaowocował spotkaniem z gadziogłówką żółtonogą — zarówno osobnikiem młodym, jak i dorosłym oraz z trzeplą zieloną (potwierdzoną wylinką) objętą siecią Natura 2000. Dla wielu z nas spotkanie z pierwszym z wymienionych gatunków było pierwszym w życiu. Ważka schwytana w siatkę entomologiczną, cierpliwie znosiła nasze fotografowanie jeszcze siedząc na roślinności.

Następnie zajrzeliśmy do paru starorzeczy o różnym stopniu zachowania — także wyschniętych i z lustrem wody pokrytym rzęsą. Zupełnym hitem była wizyta przy zbiorniku za wałem na Warcie, gdzie spodziewaliśmy się żagnicy zielonej z racji występowania tam rośliny, na której składa jaja i wśród której żyją larwy — osoki aloesowatej. I nie pomyliliśmy się — przez lornetki dało się zaobserwować dorosłe samce latające nad kępami manny mielec. Z racji grząskiego dna oraz wzmożonej aktywności ważek w czasie upału, trudno było pochwycić je w siatki. Przy okazji obejrzeliśmy trzy piękne trzmielojady krążące w kominie powietrznym. Ponieważ pogoda dawała się we znaki także i nam, po wypełnieniu misji terenowej na ten dzień, udaliśmy się do ośrodka.

Dr Rafał Bernard z UAM w Poznaniu — jeden z najważniejszych autorytetów z dziedziny ważek w Polsce — poprowadził interesujące forum odonatologiczne, w czasie którego mogliśmy przedyskutować najświeższe aktualności z dziedziny. Ważną dla nas wiadomością był fakt zmiany nazwy rodzajowej pałątki zielonej — obecnie jej nazwa łacińska brzmi Chalcolestes viridis. Ponieważ genetycy wzięli ważki na warsztat, należy się spodziewać kolejnych podobnych zmian taksonomicznych.

W świetle planowanej monografii ważek Polski, padła także propozycja bliższego przyglądnięcia się dwóm gatunkom ginącym w skali Europy: łątce wiosennej Coenagrion lunulatum oraz szablakowi przypłaszczonemu Sympetrum depressiusculum. Pierwszy wycofuje się od południa Polski, najlepiej szukać go nad wodami ze stopniowo wchodzącym pasem turzyc, gdzie — w przeciwieństwie do przybrzeżnej łątki stawowej — ma tendencję do latania nad samym lustrem. Drugi gatunek z kolei, występuje w turzycowiskach przy rowach, także tych okresowo wysychających.

Czas Sympozjum powoli dobiegał końca, ale ponieważ nasza pasja wychodzi daleko poza ramy pracy, czy obowiązków zawodowych, wybraliśmy się w teren także od święta, czyli w niedzielę. I nie pożałowaliśmy — wycieczka zaobfitowała w obserwację dwóch samców rzadkiej w Polsce lecichy małej. Ten optymistyczny akcent pozwolił już zatęsknić do następnego Sympozjum — tym razem X-ego, jubileuszowego. Kiedy i dokąd zawieje nas tym razem? Tego nie wiadomo — jedno jest pewne: „gdzie my, tam ważki”. Również i w tym roku kolejny raz wróciliśmy do codzienności bogatsi o nową wiedzę i doświadczenia.